Nam Chi
Quyển 2 - Chương 7: Xuân giang hoa nguyệt dạ
Mẫu thân Nhạc Thần là giáo viên ngữ văn trung học, ở địa phương nổi danh tỳ bà mỹ nhân, diện mạo rất đẹp, còn là một tay tỳ bà rất giỏi.
Con gái lớn của nàng tính cách lại giống nam sinh, từ nhỏ đã phản kháng không học đánh đàn, đứa con nhỏ sinh ra ngược lại có chút giống con gái, nên dùng để thỏa mãn tâm nguyện dưỡng nữ của mẫu thân, trước khi Nhạc Thần đến trường, ở nhà đều là tóc dài mặc váy, hơn nữa từ khi lên bốn, đã bắt đầu học đàn tỳ bà.
Nhạc Thần học đàn tỳ bà, thẳng luôn đến khi cấp ba mười tám tuổi, lúc ấy nhiệm vụ học tập nặng nề, mẹ mới buông tha cậu.
Bởi vì vẫn luôn bị buộc học, nên khi còn bé đã mất biết bao cơ hội vui đùa, hơn nữa, nam tử hán học cái này, trong mắt Nhạc Thần đây chuyện là chuyện không thể nào sáng rọi, cho nên, trong lòng cậu vẫn không thích loại đàn này, chính là bị bắt buộc, mới ngày qua ngày cố gắng mà thôi.
Sau khi học đại học, Nhạc Thần đối với tỳ bà lại càng phản cảm, nhìn đến đồ vật kia còn có xúc động muốn nôn mửa, nhưng cũng vì rời nhà, cậu mới đem tài nghệ này gác lại, không bao giờ muốn bắt đầu nữa.
Bây giờ mắt không thấy, tai lại trở nên mẫn tuệ sâu sắc, xúc cảm ngón tay cũng dị thường mẫn cảm, trong lòng vô vị cậu lại đặc biệt tưởng nhớ muốn vuốt ve tỳ bà mười mấy năm quen thuộc, giống như có thể quay lại thời điểm trước kia mẫu thân đối với cậu ân cần dạy bảo để cậu luyện tập, khi đó đúng là sống trong hạnh phúc nhưng không biết hạnh phúc, hiện tại chỉ có thể nhớ lại khi đó đơn giản là hạnh phúc.
Tuy rằng tỳ bà cổ đại và hiện đại có chút thua kém, nhưng âm nhạc và mình tương thông, Nhạc Thần vuốt ve tỳ bà trong lòng, lê thân khúc hạng, hồn viên lưu sướng*, cảm giác trong tay là ôn nhuận là tinh tế, cậu giống như trở về thời gian mười bốn mười lăm tuổi, ngồi ở ban công trong nhà, khép hờ đôi mắt khẽ gẩy cầm huyền, tấu một đoạn << Xuân giang hoa nguyệt dạ>>.
(*) Cơ thể quanh co, tròn và mịn.
Trên tay không có mang móng tay giả, lại nhiều năm không chơi nên có chút không quen, thời điểm bắt đầu còn hơi khó khăn, dần dần về sau liền trở nên trôi chảy.
Dây cung tỳ bà chuyển động, vốn là một bức tranh sơn thủy trang nhã thanh lệ, nhưng dưới tay cậu lại không còn “Xuân giang triều thủy liên hải bình, hải thượng minh nguyệt cộng triều sinh. Liễm diễm tùy ba thiên vạn lý, hà xử xuân giang vô nguyệt minh*” tú mỹ tuyệt trần cùng sâu sắc linh động, mà nó trực tiếp ngưng trọng hiển thành làn điệu bi thương, “Giang bạn hà nhân sơ kiến nguyệt, giang nguyệt hà niên sơ chiếu nhân?*” Mờ mịt mà trầm trọng, ai có thể nói được rõ ràng? “Nhân sinh đại đại vô cùng dĩ, giang nguyệt niên niên chích tương tư. Bất tri giang nguyệt đãi hà nhân, đãn kiến trường giang tống lưu thủy.*” Nặng nề đau thương trong lòng từ ngón tay tràn đầy ra phím đàn, chờ đợi là buồn bã ra sao, là không cam lòng cỡ nào, thế gian tang thương, nhân sinh nhỏ bé ngắn ngủi, tiếng nhạc trong trẻo nhưng lạnh lùng, cao ngạo giống như ánh trăng treo cao trên bầu trời, ánh sáng nhẹ tan, thanh âm dần dần cũng không còn…
Một khúc xong rồi, Nhạc Thần vẫn như trước vuốt ve tỳ bà, khổ sở cùng buồn bã trong lòng không thể bình phục.
Trước kia, sau khi hoàn thành báo cáo kết quả công tác, mẹ cũng là thường mắng cậu đàn tỳ bà chưa bao giờ thật sự dụng tâm, kỹ xảo mặc dù tốt, nhưng cũng không thể cảm động thưởng giả*.
(*) Khán giả thưởng thức.
Nhạc Thần vuốt ve mỗi một dây đàn, trên mặt lộ ra ý cười nhợt nhạt, cậu khi đó còn chưa trưởng thành, cho nên không biết rằng đối đãi mọi vật trên thế gian này đều phải dụng tâm, bằng không, đối với thân thế, tất cả đều không là gì cả.
Trên đàn tỳ bà tứ tương thập nhị, lần đầu tiên Nhạc Thần cảm nhận được cảm tình dành cho nó, cái loại quý trọng này, cái loại quen biết này mặc dù sớm đã tương thông nhau nhưng vẫn còn vui sướng và đau buồn nhàn nhạt.
Nhạc Thần đàn xong một hồi, nhưng trong đại đường nhạc phường vẫn là im lặng một mảnh, thẳng đến khi có đôi bàn tay cầm tay phải Nhạc Thần từ trên cầm lên.
Thanh âm một người ôn nhuận mang theo quý trọng, “Ngươi để ta nghe tiếng lòng của ngươi, đây là từ khúc đẹp nhất ta nghe được.”
Hai mắt Nhạc Thần mở to nhìn người phía trước mặt, đồng tử màu nâu ấm xinh đẹp đã không còn quang mang rực rỡ chiếu vào làm rung động lòng người, nhưng giữa vô thần trầm tĩnh và ưu thương khiến cho người say mê túy lúy.
“Cám ơn ngươi!” Nhạc Thần nhẹ nhàng nói, thần sắc trở nên càng thêm ảm đạm, nếu mẹ có thể ở bên người, nếu có thể vì nàng diễn tấu một khúc, như vậy, sẽ tốt hơn.
“Trước vẫn là đem thuốc bôi lên tay đi! Ta về sau còn muốn nghe ngươi đàn, tay như thế nào có thể bị thương.” Thanh âm người này ôn nhuận mang theo ý cười ấm áp, sau, liền có người trình lên thuốc trị thương.
Nhạc Thần đem tay phải rụt về, nhưng lại bị nắm lấy, đau đớn trên đầu ngón tay tản đi rất nhiều, xen vào đó là cảm giác lạnh lạnh thay thế.
“Thần ca, chúng ta đi thôi! Cần phải trở về!” Lý Lực cũng cảm động cho một khúc tỳ bà này của Nhạc Thần, nghĩ nếu có thể mua cho Nhạc Thần một đàn tỳ bà thì thật tốt biết bao. Chính là, lúc sau có một vị công tử từ ngoài cửa đi vào đại đường làm cho Lý Lực cảm thấy bất an.
Nhạc Thần đã từng chịu qua tổn thương gì, cho nên mới một lòng muốn đào tẩu từ bên người Vương gia, Lý Lực không muốn nhớ lại, nhưng hắn từ nay về sau, phải bảo hộ Nhạc Thần, không thể lại để cho cậu bị người phụ lòng tổn thương.
Nhạc Thần nghe được thanh âm Lý Lực, liền từ trên ghế đứng lên, đem tì bà từ trên hai tay nâng ra, nói, “Cảm ơn tỷ tỷ đã cho ta mượn tỳ bà làm tâm nguyện cũ, xin hoàn trả tỳ bà.”
“Công tử khách khí.” Phụ nhân đứng ở một bên lập tức tiến đến tiếp nhận tỳ bà từ trong tay Nhạc Thần.
“Tiểu Lực, chúng ta đi thôi!” Nhạc Thần vươn tay để cho Lý Lực đi đến dẫn đường dìu cậu.
Một bàn tay so với Lý Lực còn nhanh hơn một bước vươn tay đỡ Nhạc Thần, nói, “Tại hạ còn muốn nghe công tử khảy đàn, không biết tại hạ có vinh hạnh thỉnh công tử đến quý phủ làm khách hai ngày.”
Nhạc Thần sửng sốt một chút, nghĩ chính mình có phải bị người đùa giỡn hay không, lập tức đem tay rút về, đáp tạ nói, “Ngươi đây khen trật rồi, ta đàn cũng không xuất chúng.”
Lý Lực liếc mắt nhìn người diện mạo tuấn tú khí độ văn nhã trước mặt một cái, bước nhanh đi đến bên người Nhạc Thần, đỡ lấy tay cậu, nói, “Thần ca, chúng ta đi thôi!”
Ánh mắt Nhạc Thần vô thần vô sóng lẳng lặng nhìn về phía trước, theo Lý Lực ra ngoài.
“Tam gia?” Một vị thuộc hạ nhìn sang Lý Lực và Nhạc Thần đã muốn rời đi, khom người hướng Ngu Gia Khánh hỏi.
Ngu Gia Khánh triển khai cây quạt nhẹ lay động hai cái, khóe môi khẽ cong, nói, “Thật là một mỹ nhân không tồi. Đi thăm dò tra xem người ở nơi nào là được, không cần quấy rầy.”
“Dạ!”
Lý Lực cùng Nhạc Thần về đến nhà, Lý Lực đi chuẩn bị cơm trưa và ngao dược cho cậu, Nhạc Thần ngồi nghịch ngón tay chính mình đến ngẩn người, cậu thật sự còn muốn sờ sờ đàn tỳ bà kia.
Lý Lực bưng cơm trưa đến, tay phải Nhạc Thần bị dây đàn làm thương, không cầm đũa được, Lý Lực liền nhấc đũa uy cậu một chén cơm.
Sau khi ăn xong, Nhạc Thần đối Lý Lực nói, “Tiểu Lực, ta mỗi ngày đều đợi trong phòng như vậy cũng không làm được cái gì, đây cũng không phải cách, ta muốn ra ngoài làm việc kiếm chút tiền, như vậy, cũng còn có tiền chữa bệnh.”
“Thần ca, ngươi ở tại trong nhà đi, ngươi như vậy, có khả năng làm chuyện gì chứ? Trước đem ánh mắt chữa khỏi mới là chính sự.” Lý Lực cau mày hồi đáp.
“Trị mắt cần tiền, không có tiền, làm sao có thể trị tốt. Ta nghĩ đến nhạc phường làm nhạc công kiếm sống, như vậy sẽ có tiền, có tiền là có thể hảo hảo trị mắt.” Nhạc Thần còn thực sự đề nghị.
Tại nhạc phường làm nhạc công là chuyện rất thấp tiện, tuy rằng trước kia Nhạc Thần làm nam sủng cho Vương gia, nhưng ở trong lòng Lý Lực, Nhạc Thần luôn luôn là một người cao quý, không thể đi làm chuyện này. Lập tức phản đối nói, “Không được, Thần ca, ngươi không thể đi.’
“Vì sao không thể, phải đợi đói chết sao. Lại nói, đây là việc duy nhất ta có thể làm, bằng không, ta chính là phế vật, sự tình gì cũng làm không được, mỗi ngày suy nghĩ trong mù lòa trong lòng lại không yên. Ngươi để ta đi đi!” Bi thương trên mặt Nhạc Thần càng nặng, Lý Lực không biết nên nói lời gì mới tốt.
(*) 春江花月夜
张若虚
春江潮水连海平,海上明月共潮生。
滟滟随波千万里,何处春江无月明。
江流宛转绕芳甸,月照花林皆似霰。
空里流霜不觉飞,汀上白沙看不见。
江天一色无纤尘,皎皎空中孤月轮。
江畔何人初见月,江月何年初照人。
人生代代无穷已,江月年年只相似。
不知江月待何人,但见长江送流水。
白云一片去悠悠,青枫浦上不胜愁。
谁家今夜扁舟子,何处相思明月楼。
可怜楼上月裴回,应照离人妆镜台。
玉户帘中卷不去,捣衣砧上拂还来。
此时相望不相闻,愿逐月华流照君。
鸿雁长飞光不度,鱼龙潜跃水成文。
昨夜闲潭梦落花,可怜春半不还家。
江水流春去欲尽,江潭落月复西斜。
斜月沉沉藏海雾,碣石潇湘无限路。
不知乘月几人归,落月摇情满江树。
Xuân giang hoa nguyệt dạ
Trương Nhược Hư
Xuân giang triều thủy liên hải bình,
Hải thượng minh nguyệt cộng triều sinh.
Diễm diễm tùy ba thiên vạn lý,
Hà xứ xuân giang vô nguyệt minh.
Giang lưu uyển chuyển nhiễu phương điện,
Nguyệt chiếu hoa lâm giai như tiển.
Không lý lưu sương bất giác phi,
Đính thượng bạch sa khan bất kiến.
Giang thiên nhất sắc vô tiêm trần,
Hạo hạo không trung cô nguyệt luân.
Giang bạn hà nhân sơ kiến nguyệt?
Giang nguyệt hà niên sơ chiếu nhân?
Nhân sinh đại đại vô cùng dĩ,
Giang nguyệt niên niên vọng tương tự.
Bất tri giang nguyệt chiếu hà nhân,
Đãn kiến trường giang tống lưu thủy.
Bạch vân nhất phiến khứ du du,
Thanh phong giang thượng bất thăng sầu.
Thùy gia kim dạ biên chu tử,
Hà xứ tương tư minh nguyệt lâu?
Khả liên lâu thượng nguyệt bồi hồi,
Ưng chiếu ly nhân trang kính đài.
Ngọc hộ liêm trung quyển bất khứ,
Đảo y châm thượng phất hoàn lai.
Thử thời tương vọng bất tương văn,
Nguyện trục nguyệt hoa lưu chiếu quân.
Hồng nhạn trường phi quang bất độ,
Ngư long tiềm dược thủy thành văn.
Tạc dạ nhàn đàm mộng lạc hoa,
Khả liên xuân bán bất hoàn gia.
Giang thủy lưu xuân khứ dục tận,
Giang đàm lạc nguyệt phục tây tà.
Tà nguyệt trầm trầm tàng hải vụ,
Kiệt Thạch, Tiêu Tương vô hạn lộ.
Bất tri thừa nguyệt kỷ nhân qui,
Lạc nguyệt dao tình mãn giang thụ.
–Bản dịch của Tản Đà–
Đêm trăng hoa trên sông xuân
Sông xuân sáng nước liền ngang bể,
Vầng trăng trong mặt bể lên cao.
Ánh trăng theo sóng đẹp sao!
Sông xuân muôn dặm chỗ nào không trăng?
Dòng sông chảy quanh rừng hoa ngát,
Trăng soi hoa như tán trập trùng.
Sương bay chẳng biết trong không
Trên soi cát trắng nhìn không thấy gì.
Trời in nước một ly không bụi.
Mảnh trăng trong ròi rọi giữa trời.
Thấy trăng thoạt mới là ai?
Trăng sông thoạt mới soi người năm nao?
Người sinh mãi, kiếp nào cho biết,
Nhìn trăng sông năm hệt không sai.
Trăng sông chẳng biết soi ai,
Dưới trăng chỉ thấy sông dài nước trôi.
Đám mây trắng ngùi ngùi đi mãi,
Rặng phong xanh một dải sông sầu.
Đêm nay ai đó, ai đâu?
Chiếc thuyền để nhớ trên lầu trăng soi.
Trăng thờ thẫn nơi người xa ngóng,
Chốn đài gương tựa bóng thương ai.
Trong rèm cuốn chẳng đi thôi,
Trên bàn đập áo quét rồi lại ngay.
Cùng nghe ngóng lúc nay chẳng thấy,
Muốn theo trăng trôi chảy đến chàng.
Hồng bay, ánh sáng không màng,
Nước sâu cá quẫy chỉ càng vẩn tăm.
Đêm nọ giấc trong đầm hoa rữa,
Ai xa nhà xuân nửa còn chi!
Nước sông trôi mãi xuân đi,
Trăng tà lặn xuống bên kia cánh đầm.
Vầng trăng lặn êm chìm khói bể,
Đường bao xa non kệ sông Tương.
Về trăng mấy kẻ thừa lương,
Trăng chìm lay bóng đầy hàng cây sông.