A Lỏn, Anh Còn Nhớ Không? Sú Hoành Long Thể loai: Gay - Tình Cảm 
Hồng Kông là một Đặc khu hành chính thuộc Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, được Vương Quốc Anh trao trả lại vào năm 1997. Kể từ đó Hồng Kông được hưởng một quy chế tự trị theo hiệp ước Trung – Anh, dưới chính sách một quốc gia, hai chế độ.
Anh Lìn, người con trai mà tôi đã từng yêu thưởu nào hiện đang là ông chủ của nhà hàng ăn uống trên con phố Trung Hoàng. Anh ấy trở về Hồng Kông mang theo cả vợ lẫn con cùng với một thề độc địa đã từng làm tan nát trái tim tôi
Bất chợt tôi nhớ đến một lần mình đến Hồng Kông sau ngày hoàn thành nghĩa vụ quân sự . Chuyến đi ngày đó tôi xin visa nhập cảnh vào Trung Quốc đại lục nhưng chọn lộ trình quá cảnh ở Hồng Kông . Tôi không phải ghé Hồng Kông để thăm quan thưởng cảnh, cũng chẳng thể là một cuộc thăm nom thân nhân. Đó là một chuyến quá cảnh đầy ngậm ngùi mà tôi đã từng chọn, đến và đi cũng chỉ là một giọt nước biển trên cửa vịnh Victoria.
Giữa dòng người hối hả , tất bật, bước chân tôi lặng lẽ rời xa một nhà hàng trên con phố Trung Hoàng thoáng như một hạt bụi giữa dòng đời ê chề. Bởi lẽ , tôi chỉ muốn đứng từ xa để nhìn thấy anh Lìn một lần.. Lòng tự trọng của tôi cao như ngọn núi Thái Bình trên hòn đảo . Tôi không muốn phá vỡ lời thề độc địa mà anh ấy từng thốt ra trong một đêm gia đình anh ấy còn ở Phnôm Pênh , điều đó đồng nghĩa với việc anh Lìn đã chôn vùi mối tình đẹp của tôi và anh ấy vào hư vô để giữ lại mái ấm gia đình. Tính đến ngày tôi đến Hồng Kông cũng đã ba mùa lá đổ, mà anh Lìn không một lời liên lạc hỏi thăm , không một dòng tin gửi lại trên messenger. Anh ấy đã cắt đứt mọi thứ của riêng mình. Cái nick của anh im lìm không một làn đăng nhập, để những dòng tin offline tôi chờ đợi mãi trong nổi tuyệt vọng. Anh Lìn có còn nhớ tới tôi nữa hay không? Một câu hỏi đã quá rỏ ràng cho đáp án thế mà tôi cứ tự mình hỏi mãi trong lòng. Có lẽ anh ấy đã giữ trọn lời thề với chị Hạnh Mai.
Riêng tôi, tình cảm về anh mãi là một trang nhật ký ghi lại dấu ấn trong lòng. Mọi thứ về anh , tuy không còn đong đầy cảm xúc như ngày trước , nhưng vẫn còn là những kỷ niệm không dễ bị xóa nhòa.
Hồng Kông đến tận bây giờ mãi mãi là thiên đường của những người Hoa hậu thế từng sinh sống ở Sisowath Quay – Phnôm Pênh muốn trở về định cư. Anh Lìn đã bỏ lại một Thủ đô sau lưng, bỏ lại tôi chơ vơ giữa dòng đời lạc lỏng, để mỗi lần tôi đặt chân đến Phnôm Pênh , nhìn lại con phố Hoa xưa thì bao nhiêu ký ức bất chợt ùa về
…………………………………………………………..
|
Tập 1
Mùa hè năm đó , là lúc tôi vừa tròn 8 tuổi ,ông nội tôi rước tôi về phố Tàu ở Nam Vang, là cách gọi tên Thủ Đô Phnôm Pênh của cộng đồng người Việt. Tại đó, tôi và anh Lìn đã có dịp quen nhau
Anh Lìn là " Chen Cà Chía" , tương đương với cách mà người Việt gọi Hoa người Tiều ở Việt Nam. Cái tên của anh Lìn cũng mang âm hưởng của cộng đồng người bản xứ tại Phnôm Pênh. Bỡi lẽ 林 (hay Lâm) có nghĩa là rừng, đọc theo giọng âm chữ Khmer cũng là Lìn. Đó là một chữ tượng hình, được ghép từ 2 cái cây. Người Hoa cũng như người Khmer, họ xưng hô theo cách thêm vào từ “ A” để chỉ một người vai vế thấp. Nội tôi vẫn thường gọi tôi là A Lỏn, và gọi anh Lìn là A Lìn. Anh Lìn cũng theo đó mà gọi tên tôi là A Lỏn – một tiếng gọi thân thương mà có lẽ những người từng gọi đã không còn nữa
Con phố trên đường Sisowath Quay, cộng đồng người Hoa đã sinh sống từ rất lâu đời. Họ là những lao động với các ngành nghề khác nhau, trong đó có các thợ thủ công mỹ nghệ lành nghề . Một số người giỏi dang đã trở thành các ông chủ, bà chủ. Một ngành nghề sung túc cần phải kể đến là nghề gỗ, được sự giúp sức của các tay nghề sành sỏi mà các mặt hàng xuất khẩu đi khắp nơi. Trong đó có cái xưởng gỗ của ông Nội tôi. Sản phẩm của ông làm ra không những tiêu thụ ở thị trường trong Nước mà còn xuất khẩu về Việt Nam, sang Lào, sang Thái Lan, thậm chí còn đưa ngược về cố hương là Côn Minh để tiêu thụ
Anh Lìn là 1 thợ thủ công rất giỏi , Nội tôi rất yêu quí anh ấy. Anh Lìn rất đô con, tay chân rất nở nang. Gương mặt của anh ấy rất đẹp trong mắt tôi
Sau ngày chuyển biến nền Chính trị tại Campuchia, ba tôi đã rời bỏ thủ đô Phnôm Pênh trở về Chợ Lớn Sài Gòn sinh sống. Ba tôi đã chọn Việt Nam làm nơi an cư lạc nghiệp và có một gia đình kể từ đó. Thỉnh thoảng ba tôi vẫn sang Nam Vang để thăm Nội
Trong một lần đến nam Vang, ba tôi đã bén duyên với một người phụ nữ gốc Vân Nam, một thợ thủ công với muôn ngàn bức tranh thêu Hoa Mẫu Đơn, hàng trăm loại hoa hạnh của xứ sở. Có lẽ gương mặt phúc hạnh, cùng bộ xườn xám cách điệu mang màu thịnh vượng đã hút hồn ông ấy, để một kết quả vụng trộm của một mối tình là một đứa con rơi vô thừa nhận.
Nội tôi cưu mang tôi kể từ khi ngôn ngữ còn lập lờ giữa hai thứ tiếng pha trộn. Năm tôi vừa tròn 3 tuổi thì ba tôi mang tôi về Việt Nam. Tình cảm ông Nội và cháu những tưởng sẽ bị chia cắt kể từ đó. Nhưng không, ông Nội vẫn rất thương tôi. Ông xem tôi như 1 vị hoàng tử bé. Ở với ba, tôi như một thằng bé lọ lem, mỗi khi sang Nội, tôi trở thành 1 con phượng hoàng vừa thoát khỏi kiếp quạ. Trong muôn vàng tình thương ấy dành cho tôi, còn có cả tình thương của một anh thợ thủ công lành nghề. Anh Lìn khi đó vừa tròn 20 tuổi
Công việc làm ăn của ông Nội ngày càng phát triển . Mặt bằng trên đường Sisowath Quay không còn thuận lợi cho các khối gỗ chưa thành phẩm đổ về xưởng nữa. Nội tôi thuê hẳn một khu đất thật rộng nằm bên cạnh bờ sông “ Tùm Lê Bun Mút” để làm nơi sản xuất. .Người Việt Nam gọi đó là “ Sông Bốn Mặt” . Con sông có 2 dòng chảy, là nơi hợp lưu của dòng Mê Kông và Sông “Tùm Lê Sáp” chảy ra từ Biển Hồ, hoặc sẽ đổ ngược về Biển Hồ, tương đương với mực nước ở trong dâng hay cạn , rồi từ đó theo dòng Mê Kông đổ nước về hạ nguồn trong lãnh thổ Việt Nam
Nội tôi giao hàng đi Viên Chăn. Hôm đó nội dắt tôi ra dảy nhà sàn dành cho nhân công tá túc. Nội tôi chỉ gửi tôi cho anh Lìn chăm sóc. Bởi lẽ, trong các đám nhân công lành nghề, anh Lìn là người mà Nội tin tưởng nhất
|
Tập 2
Anh Lìn nghe tiếng Nội tôi gọi thì bước xuống nhà sàn. Hỏi bằng một giọng tiếng Campuchia ngọng nguệ mà tôi có thể nghe được
Gì đó ông?
A Lìn ơi….Ông đi Viên Chăn giao hàng…A Lìn coi thằng A Lỏn dùm ông nhé
Dạ
Giao cháu cho một người lạ trông coi giúp. Ông Nội tôi bước lên chiếc Container chấc đầy bàn ghế đã thành phẩm , đương định rời khỏi phân xưởng.
Tôi cảm thấy rất lo lắng trước một chàng trai lạ quắc. Bước đầu tôi nghĩ ắt hẳn anh Lìn rất là khó tánh và mang tính cách khó chịu của một người lớn ưa thói giáo huấn trẻ con. Vì trước đó , tôi có nhìn thấy anh Lìn ngồi đẽo gỗ tạo hoa văn trên một khối gỗ lớn. Xong rồi anh ấy lại tiếp tục công việc đánh sơn PU vào sản phẩm. Tôi sớ rớ tới sờ vào tấm gỗ đã bị anh ấy nạt cho 1 tiếng rõ lớn . Tôi nghĩ anh này rất là dữ, chứ đâu biết rằng dấu tay tôi sờ vào cái thớ gỗ mới đánh sơn PU sẽ làm xấu đi sản phẩm của anh ấy làm. Chả trách sao tôi lại cứ kèo nhèo đòi Nội chứ không chịu đi theo anh Lìn . Anh Lìn xoa đầu tôi
-Ở nhà chơi với anh hen A Lỏn
-Không, em đi theo Nội em. Tôi vụt tay anh Lìn ra và chạy đến gần Capin của chiếc Container
Anh Lìn nhanh nhạo bước tới ẵm tôi lên hông
-Không…em đi theo Nội….Tôi giẩy giụa - Nội cho con đi với
Từ trong Capin, ông Nội tôi thò đầu ra cửa xe
- Ở chơi với anh Lìn đi con…Nội đi giao hàng xong về liền mà
Mặc dù khi đó tôi bị Nội tôi gạt mà tôi vẫn tin là Nội về liền, Tuy vậy, tôi không chịu ở nhà với anh Lìn, Tôi rung lắc trên người anh Lìn bắt ảnh buông tôi ra nhưng ảnh ko chịu buông. Nội tôi cũng vì thế mà bỏ tôi đi. Anh Lìn cõng tôi lên vai, giữ chặt hai chân tôi đi lên một cầu thang gỗ đi lên nhà sàn
-Ở chơi với anh đi, anh kể chuyện cổ tích cho em nghe
Anh Lìn cười giòn dã, đặt tôi xuống một tấm chiếu
-Để anh kể chuyện hoàng tử “Thomma bal” cho em nghe nhen
Anh Lìn kéo 1 cái gối nằm nghiêng, sờ vuốt vai tôi cưng nựng rồi bắt đầu kể câu chuyện cổ tích của anh ấy cho tôi nghe
Hoàng tử Thomma Bal mà sau này tôi mới biết được đó là sự tích ngày lễ Chol Thnam Thmay của người Khmer
Cây chuyện kể rằng
Từ thuởu Thượng Đế Indra tạo nên Trời Đất, có một người con trai của một vị Quốc Vương rất thông minh tên là Hoàng tử Thomma bal, lên 5 hoàng Tử Thomma bal đã bắt đầu học, học đâu nhớ đấy, học một biết hai. Đến năm bảy tuổi, hoàng Tử thông thuộc cả bộ sách thiên văn, bói toán, luật lệ, kinh điển của chư vị thần linh. Nhà Vua rất hài lòng về đứa con quý, truyền bá quan xây cất một dinh thự giữa khu vườn rộng để Hoàng Tử thuyết pháp. Ngày đầu tiên ở tư dinh, ngài mời đồng bào đến nghe ngài thuyết giảng về lời khuyên của Chư thiên về trong việc giữ gìn hạnh phúc ở đời. Hoàng Tử được đồng bào hoan nghinh nhiệt liệt vì đấy là lần đầu tiên người trần gian được nghe giảng đạo lý. Những ngày tiếp theo, Hoàng Tử đem những điều học hỏi truyền bá khắp dân gian. Người đời bấy giờ gọi Hoàng Tử là nhà hiền triết, tiếng Bắc Phạn ( Sanscrit) gọi là Dhamarbla tức là nhà gìn giữ pháp luật.Tiếng khen nhà hiền triết Thomma bal - vị đông cung Thái Tử mới bảy tuổi đã quá thông kim cổ bay tới thiên đình. Vị thần Kabil Môhaprum là vị thần có bốn mặt chuyên xuống trần thuyết pháp dạy đời nghe qua liền nổi lòng ghen tức. Thần tìm cách hại Thomma bal để củng cố địa vị lung lai của mình. Nghĩ xong thần liền bay xuống dinh và gọi hoàng tử Thommabal ra phán rằng:
" Ta là Kabil Môha prum, chắc thái tử thường nghe tiếng, ta không ngờ thái tử thông minh đến thế, đã thu phục được rất nhiều người hâm mộ. Nhưng ta chưa hẳn tin tài thái tử nên mới tìm thái tử để thử xem có đúng như lời đồn hay không? Ta sẽ đánh cuộc với thái tử bằng cách hỏi thái tử ba câu hỏi. Giao hẹn trong bảy ngày ta sẽ xuống nghe câu hỏi. Nếu thái tử đáp đúng ta sẽ tự chặt đầu trước mặt thái tử. Còn trái lại thái tử phải dâng đầu cho ta." Thomma bal nghe thế có phần lo sợ nhưng không thể chối từ nên buộc phải nhận lời thách đấu.Vị thần hài lòng và nói tiếp
“Ta hỏi thái tử:
- Câu thứ nhất: Buổi sáng cái duyên con người ở đâu?
- Câu thứ hai: Buổi trưa cái duyên con người ở đâu?
- Câu thứ ba: Buổi tối cái duyên con người ở đâu?"
Nói xong thần cỡi mây về trời. Hoàng Tử Thomma bal suy nghĩ suốt ngày không ra lời giải. Ngày đi quanh quẩn trong vườn từ sáng đến trưa cho đến hết ngày thứ năm vẫn chưa nghĩ ra câu trả lời nên Hoàng tử đâm ra hoảng sợ. Ngài nghĩ, chờ đến ngày thứ bảy, thần Kabil Môha prum xuống hỏi mà ngài không trả lời được thì chắc chắn là ngài phải mất đầu. Sáng hôm thứ sáu, ngày trốn khỏi dinh và đi vô rừng. Đi suốt sáng, bụng đói, chân mỏi ngài ngồi dựa gốc cây nghỉ mệt.
Nghe anh Lìn kể đến đây tôi cũng tỏ vẻ lo lắng cho Hoàng Tử Thomma Bal. bèn hỏi anh Lìn
- Vậy rồi Hoàng Tử Thomma Bal có trả lời được già Rum gì đó không anh Lìn
Anh Lìn nhìn tôi khì cười
- A Lỏn trả lời thử coi đc hông? Sáng chiều tối cái duyên con người ở đâu?
Tôi tròn xoe đôi mắt, cũng nghĩ nhưng chẳng biết duyên là cái gì nữa. Tôi lắc đầu. Anh Lìn lại nhìn tôi ngoác miệng cười. Rồi anh ấy kể tiếp
- Thì lúc đó trên trên ngọn cây có 2 vợ chồng quạ chuyên ăn xác chết đang nói chuyện với nhau. Con chim vợ hỏi chim chồng
" Ngày mai chúng ta sẽ đi ăn ở đâu?"
Chim chồng đáp:
" Ngày mai là đúng ngày thần Kabil Môhaprum hẹn với Hoàng Tử Thomma bal, chắc chắn là Hoàng Tử sẽ bị ngài chặt đầu, khi đó chúng ta sẽ ăn thịt hoàng tử”.
Chim vợ hỏi:
" tại sao Hoàng tử bị giết? "
Chim chồng trả lời:
" Vì thần hỏi 3 câu mà hoàng tử không đáp được thì đương nhiên phải mất đầu"
Chim vợ ngạc nhiên liền hỏi:
" Vậy 3 câu hỏi đó là ba câu gì mà người thông thái như hoàng tử không không giải đáp nổi?"
Chim chồng đáp:
" thần hỏi: buổi sáng, buổi trưa, buổi tối cái duyên con người ở đâu?"
Chim vợ tò mò:
" vậy ông có biết không?"
Chim chồng cười quàng quạc:
" Có gì mà không biết? này
Buổi sáng cái duyên con người ở mặt, nên người ta rửa ráy sạch sẽ sau khi thức dậy.
Buổi trưa cái duyên con người ở ngực nên người ta tắm mát.
Buổi tối cái duyên người ta ở chân nên người ta rửa chân buổi tối trước khi đi ngủ."
Hoàng tử Thomma bal vô tình nghe được thì mừng rỡ, lật đật trở về dinh.
Đột nhiên nghe tới đây thì tôi cũng vui mừng. Tôi cười ngây ngô một phen
- vậy là Hoàng Tử Thomma bal không có bị ăn thịt hả anh Lìn
- Ừ. Anh Lìn trả lời, rồi anh giặn dò – Cho nên là lát em phải đi tắm, rữa chân rữa tay rồi đi ngủ với anh nhe
- Dạ
Tự nhiên bây giờ tôi không còn cảm giác anh Lìn là người lớn khó ưa nữa. Tôi trở nên quí mến anh Lìn nhiều hơn
Tôi ngồi dậy, nhít lại gần ngồi sờ bụng anh Lìn
- Anh kể tiếp đi
Hôm sau, đúng hẹn, thần Kabil Môha prum cầm gươm vàng bay xuống. Hoàng tử Thomma bal quỳ lạy nghinh tiếp và trả lời ba câu hỏi của thần đúng như những lời của con Linh điểu.
Vị thần Môha Prum nghe xong biết mình đã thua cuộc liền ngửa mặt lên trời gọi bảy người con gái của thần đến và truyền rằng:
"Cha thua trí hoàng tử Thoma bal và theo lời hứa, cha phải tự chặt đầu tức khắc. Các con hãy nghe lời cha dặn: Đem đầu cha để trong một ngôi tháp, mỗi năm thay phiên nhau rước đầu cha quanh ngọn núi Tudi và nhớ là đừng cho người trần chạm đến vì nếu đầu rơi xuống biển thì biển sẽ cạn khô. Quăng lên trời thì không có mưa. Để trên mặt đất thì đất sẽ khô cứng…"
Phán xong thần rút gươm vàng tự chặt đầu mình trao cho đứa con gái lớn tên TungSa. Thân mình thần hóa thành luồng khói xanh bay vút lên cao.
Vị nữ thần để đầu cha trên mâm vàng, cùng sáu cô em đưa vào ngôi tháp xây trong hang thủy tinh trên đỉnh núi KâyLas, trong khu rừng yên tĩnh nhất của dãy Hy Mã Lạp Sơn.
Từ đó về sau, mỗi năm một lần, bảy cô con gái của thần thay phiên nhau mỗi năm một cô xuống trần, vào tháp bưng đầu của cha đến núi Tudi , rước theo hướng Mặt trời đi, vòng quanh chân núi 3 lần trong 60 phút. Cứ theo thứ tự ứng vào mỗi ngày trong tuần lễ, ví như ngày vào năm mới nhằm Chúa Nhật thì đó là do cô con gái lớn tên là TungSa rước, nhằm thứ hai thì sẽ do cô con gái thứ hai ….Ứng với 7 cô tiên nữ này sẽ là những vị Têvôđa của năm đó đem lại niềm hạnh phúc hay sự buồn rầu suốt năm tùy theo tâm tánh của mỗi vị.
Cùng đi theo đoàn có một vị thiên tôn con của Ngọc Đế Indra hướng dẫn một toán chư thần gọi là Têp Nikar Amadek. Các vị thiên tôn con của Ngọc Đế Indra đi theo đám rước đều thay đổi mỗi năm một vị chiếu theo số 12 con giáp trong một kỷ. Qua 12 năm thì vị thứ nhất trở lại. Mỗi vị ăn thực vật, cỡi thú, ăn mặc và sử dụng khí giới khác nhau.
Người ta luận theo những điều ấy mà luận đoán điều hung kiết cho năm mới. Ví như những năm vị thần ra đời là ReaKaBosTevi là vị thần chuyên uống máu (không dùng hoa quả, ngũ cốc) là điềm trong nước có cảnh giết chóc, máu đổ thịt rơi.
Thần mặc sắc phục đen là điềm buồn rầu chia ly. Tay phải thần cầm cung, tay trái cầm chĩa ba là là loại khí giới bằng kim khí, ứng vào họa chiến tranh biến đổi từng giai đoạn.
Thần cỡi Heo là con thú ngu ngốc, dơ dáy nhất, ứng vào đường lối không sáng suốt. Trên mão thần có viên ngọc Môra soi sáng và ở phía sau hai lổ tai thần có 2 cái bông Sen là điềm Phật Giáo được thịnh hành, rọi khắp nhân gian…Vị thiên tôn tên Montia Têvi, mặc y phục màu xanh lợt, đeo ngọc "Piktu", gắn bông sứ trên mép tai, tay mặt cầm chỉa ba, tay trái cầm gươm, cỡi Lừa và uống sữa; vị thiên tôn tên là Ketminh Têvi mặc y phục trắng, đeo ngọc "BốtsaraKham" màu vàng, gắn hoa "ChanKôn Lanây" trên mép tai, tay mặt cầm gươm, tay trái cầm miếng đá mài gươm, cỡi Trâu và ăn chuối…
Đối với người Khmer, ngày lễ đầu năm là ngày lễ về tôn giáo, là một dịp tẩy sạch những bẩn nhơ trong năm cũ để bước vào cuộc đời mới thanh khiết, vui tươi hơn năm qua. Suốt bốn ngày đầu, mọi người phải dọn dẹp nhà cửa thật sạch sẽ, lau chùi tất cả vật dụng và thắp các ngọn đèn, thắp nhang thơm, cắm hoa tươi, treo bông kết hoa để đón thỉnh chư thần Tevôđa đến.
Theo thần thoại Bà La Môn thì thần Têvôđa là vị thần coi sóc thiên hạ, giúp đỡ người tốt, cứu kẻ nguy khó. Trong bốn ngày này, người ta kiêng cử mọi điều rất kỹ lưỡng. Không tính toán chuyện gì cả. Trong các cuộc tiếp xúc với nhau, người ta tránh cãi cọ, gây gỗ, đánh lộn, nguyền rủa, nói láo, bêu xấu, không nặng lời người giúp việc, kẻ dưới mình để giữ gìn sự yên ổn mấy ngày đầu năm hầu được hưởng điều vui vẻ cả năm.
Trong chùa, các vị Sư Sãi quét dọn chánh điện, phòng thuyết pháp, dọn dẹp bàn Phật. Công tác này thường được các Phật tử gánh vác gọi là làm công quả. Ngoài sân chùa người ta đắp tám ngon núi cát( gọi là nghi thức Pune Phnum ksach) bốn góc núi có làm hàng rào tre ghép lại gọi là vòng thành).
Nếu đắp núi ở giữa sân thì ngọn ở giữa tượng trưng cho núi Tudi ( Méru) và núi này phải lớn và cao hơn bảy ngọn kia, bảy ngọn núi nhỏ tượng trưng cho bảy ngon núi vây quanh thần Sơn Trục Tudi ( theo huyền thoại Bà La Môn, núi Tudi là trục của thế giới). Ngọn núi ở giữa sân có bốn cửa ở bốn góc xoay vào bốn phương Đông, Tây, Nam, Bắc, xung quanh để tám bàn thờ các vị thần xoay về tám hướng và một bàn thờ thứ chín để ngay ở phương Đông thờ thần Preah Yomorac tức là đức Diêm Vương Yama. Nếu là núi đắp xung quanh chùa thì 8 ngọn núi phải bằng nhau. Dưới ánh nắng tiết tháng tư, hàng đoàn người vui cười hễ hả, kéo nhau quảy gánh cát vào chùa đắp núi tích thêm công đức.
Đạo Phật Tiểu thừa là tôn giáo chính của người Khmer Nam Bộ, đã thâm nhập khá lâu vào trong sinh hoạt đời sống của quần chúng, nên những lễ hội của họ, dù bắt nguồn từ đâu, vẫn mang màu sắc tôn giáo và không thoát khỏi cổng chùa. Trong quá trình phát triển lịch sử, các lễ hội còn chịu sự pha tạp của những yếu tố tôn giáo khác như đạo Bà La môn, song ở đây cũng tồn tại khá rõ nguồn gốc lễ nghi nông nghiệp của cư dân trồng lúa nước. Điều đó cũng dễ nhận biết qua các lễ hội tiêu biểu, dù đó là lễ Chôl Chnăm Thmây (lễ vào năm mới), lễ Đônta (lễ cúng ông bà), hay lễ Ooc Om Bok (lễ cúng trăng)…
Được diễn ra vào thời điểm giữa mùa mưa và mùa nắng, lễ Chôl Chnăm Thmây còn có ý nghĩa đón mừng năm mới, lễ Chôl Chnăm Thmây còn có ý nghĩa chấm dứt thời kỳ nắng hạn, bước sáng thời kỳ có nước mưa dồi dào để chuẩn bị cho vụ làm mùa mới.
Theo lệ thường hằng năm, hễ gần đến lễ Chôl Chnăm Thmây, bà con Khmer lo chuẩn bị rất chu đáo, mà trước hết tập trung ở việc ăn, mặc, ở. Để chuẩn bị cho việc ăn uống, đãi khách, dâng cơm cho chùa, gia đình nào cũng lo chà gạo để sẵn, làm bánh, chuẩn bị thịt heo, gà, vịt... Nước sinh hoạt cũng được gánh đổ đầy ghè, đầy chum. Mọi người sửa sang bàn thờ, trang hoàng nhà cửa, quét dọn sân nhà, kết cổng chào...
Trong giờ khắc đón giao thừa, trên bàn thờ có bày sẵn 5 nhánh hoa, 5 đèn cầy, 5 cây nhang và nhiều loại trái cây. Cha mẹ, ông bà tập hợp con cháu lại, ngồi hướng về phía trước bàn thờ tổ tiên, đốt nhang đèn, vái ba cái để tiễn đưa Têvêđa cũ và rước Têvêđa mới, mong được ban phúc lành. Họ tin rằng Têvêđa là vị tiên được trời sai xuống chăm sóc dân chúng trong thời gian một năm, hết nhiệm kỳ sẽ có vị khác xuống thay thế.
Sáng ngày thứ nhất (Chôlmôha Soongkran) lễ rước "Môha Soongkran mới". Lễ này có thể tổ chức sớm hay muộn trong ngày tuỳ vào quyển Đại lịch ( Môha Soong kran) mà người ta biết được giờ đón giao thừa. Mọi người đều tắm gội, mặc quần áo đẹp, mang nhang đèn, lễ vật đến chùa. Dưới sự điều hành của ông Acha, mọi người xếp thành hàng đi vòng quanh chính điện 3 lần để làm lễ chào đón năm mới. Sau lễ rước Môha soongkran mọi người vào chánh điện lễ Phật, tụng kinh mừng năm mới. Trong đêm, nhứng người lớn thì vào chùa nghe các vị Sư thuyết pháp, còn thanh niên nam nữ thì ra sân chùa tham gia các cuộc vui chơi múa hát.
Ngày thứ hai (Wonnabot), mỗi gia đình làm lễ dâng cơm buổi sớm và buổi trưa cho các vị sư sãi. Theo đạo Phật Tiểu thừa, thì vào các ngày lễ tín đồ đi chùa lạy Phật có bổn phận mang cơm và thức ăn dâng cho các vị sư sãi, và các vị Sư sãi tụng kinh làm lễ tạ ơn những người đã làm ra vật thực và cũng để đưa vật thực đến với những linh hồn thiếu đói. Buổi chiều, người ta làm lễ "Đắp núi cát" (Puôn phnum ksach) mọi người tìm cát sạch về đổ thành đống chung quanh sân chánh điện họ đắp thành những ngọn núi nhỏ ở tám hướng, những ngọn núi này tượng trưng cho vũ trụ , mỗi núi một hướng và núi thứ 9 ở giữa là núi Tudi trung tâm của trái đất. Sau đó họ làm lễ quy y cho núi và đến sáng hôm sau thì làm lễ xuất thế, các nghi lễ này được lưu truyền và giữ gìn theo Phật giáo gọi là Anisăng puôn phnum ksach ( Phúc duyên đắp núi cát), tập tục này cũng bắt nguồn từ một sự tích lâu đời.
Ngày thứ ba (Lơn Săk), sau khi đã dâng cơm sáng trưa cho các vị sư ở chùa, người ta làm lễ tắm tượng Phật bằng nước có ướp hương thơm, nhằm rửa sạch hết cái cũ, những bụi bặm của trần thế trong năm cũ, để bước sang năm mới với một thân thể sạch sẽ hoàn toàn mới. Tiếp theo đó cũng trong buổi chiều là lễ cầu siêu (Băng Skôl), các vị sư được mời đến tháp lưu giữ hài cốt của những người quá cố để cầu kinh, mong linh hồn họ được siêu thoát. Cuối cùng họ phân tán về nhà làm lễ tắm tượng Phật thờ trong từng gia đình và tắm cho ông bà lớn tuổi trong gia đình, rồi chúc mừng cha mẹ, ông bà, dâng bánh trái để tạ ơn. Đến đêm họ tiếp tục cúng bái làm lễ và tổ chức các cuộc vui chơi cho đến khuya mới chấm dứt.
Trong ba ngày Tết Chôl Chnăm Thmây của người Khmer, bà con Khmer còn đi thăm hỏi, mừng tuổi năm mới cho nhau, chúc nhau sức khỏe, cuộc sống yên vui, phát đạt. Các thanh niên nam nữ tổ chức hát múa vui chơi các trò chơi dân gian tại chùa như: Ném còn, kéo co, đẩy gậy ,đua ghe ngo trên cạn… Tối đến, người ta thả đèn gió, thả diều, đánh quay lửa, các cụ già kể chuyện thần thoại, cổ tích cho con cháu. Không khí các Phum, Srók, Chùa chiền trong những ngày này nhộn nhịp suốt đêm ngày, mỗi người Khmer đều có niềm tin và mong ước rằng khi sang năm mới sẽ đem đến những điều tốt lành, thịnh vượng, được mùa và hạnh phúc cho gia đình hơn trong năm cũ.
|
Tập 3
Tôi nằm lên bụng anh Lìn, lắng nghe câu chuyện cổ tích của ảnh cho đến đoạn cuối. Nội dung anh ấy kể rất là mộc mạc. Từ ngữ không hề rờm ra như câu chuyện trong sách vỡ mà lứa tuổi trẻ nhỏ Campuchia đã được học ở trường tiểu học. Chủ yếu anh ấy muốn kể cho tôi nghe về sự tích bốn mùa, về ngày lễ Chol Thnam Thmay, được hiểu là vô năm mới. Đó là dịp vào độ giữa tháng 4 dương lịch
Trời chạng vạng, anh Lìn dắt tôi ra sau sàn nước. Anh ấy thương tôi như thể em ruột của anh ấy. Anh cởi quần áo cho tôi trần truộng như nhộng đứng ở sàn nước, lấy cái ca gáo dừa múc nước sối cho tôi tắm rồi kỳ cọ. Khi bàn tay anh kì vào vùng cơ thể dưới của tôi thì bất thình lình anh Lìn bóp dái tôi một cái
- Trời ơi…..con cu bự quá!
Tôi cười khanh khách vì tôi biết anh Lìn chỉ chọc gẹo tôi thôi. Mới có tám tuổi làm gì mà có con cu bự như “ Cà Đo Thum Nak “ như anh ấy nói. Tôi cũng giỡn với anh Lìn rất vui ổ sàn nước. Bất ngờ bốc vào lớp xà rông ngay đủng quần và cảm thấy dái anh ấy rất bự. Anh Lìn không cho tôi bốc mà cứ né sang một bên như con khỉ mắc phong, miệng thì cười toe toét
Tắm cho tôi xong xuôi thì anh ấy để cho tôi truồng như nhọng đi lên nhà sàn. Còn anh ấy thì tắm sau mà lại cứ quấn cái xà rông che đi nên tôi cũng chả thấy được hàng họ gì của ảnh ra sau. Tôi không vội mặc đồ mà ở truồng đứng trên mái sán nhìn anh ấy . Ngay cả khi anh ấy tắm xong cũng khéo léo quấn chiếc xà rông khác vào rồi mới gỡ cái xà rông ướt ra, để y cái xà rông đó rồi lẽn chiếc quần xịp 7 sắc cầu vồng vào nên khi anh ấy gỡ chiếc xà rông ra tôi cũng chỉ nhìn thấy cái quần xì, một bệt lông lá ngay đùi và 1 đường lông bụng. Anh Lìn ngước mặt nhìn tôi cười, giơ tay đánh đánh mà gương mặt thì cưới hóm hỉnh
Tối hôm đó là anh Lìn chở tôi đi ra khu Sòn Cách Chen chơi, anh Lìn cho tôi ngồi trên cái bình xăng của chiếc CD, một loại xe như chiếc Honda 67 ngày đó, có cái bình xăng rất bự ở yên trước và khi chạy cũng bóp tay Ammida như dạng chiếc Exciter bây giờ
Sòn Cách Chen( đọc âm nửa chanh nửa chen) trong tiếng Khmer có nghĩa là Phố Tàu, người phương Tây xem đó như một khu China Town của thủ đô Phnom Pênh, là khu rất nhiều Chanh Cà Chía và Chanh Bòn tăng ( Người Tiều và Người Quảng) sinh sống . tôi ko có hiểu nhiều tiếng Hoa. Anh Lìn ở Nam Vang từ lúc sinh ra đến lúc trưởng thành nên tiếng Campuchia rất là rành, lại được tiếp xúc với cộng đồng người Hoa đông đúc nên có thể nói là anh ấy thông thạo cả hai ngôn ngữ. Anh Lìn và tôi nói chuyện với nhau bằng tiếng Campuchia nên ko có gì trở ngại về ngôn ngữ. Anh Lìn là lính cưng của ông nội tôi. Ông rất quý mến anh Lìn
Dường như ông nội tôi ít cho ai ở lại nhà xưởng, ngoại trừ những tay thợ lành nghề mà ông rất quý trọng. Anh Lìn nể phục ông nội tôi lắm, anh ấy cũng cưng tôi như điếu đổ,
Khi xe chạy ngang xóm chợ Oruesay, anh Lìn hỏi tôi
- A Lỏn ăn Prohet hông anh mua cho
Prohet chính là những món ăn giải trí dạng xiên que. Xúc xích, bò viên, cá viên chiên… tất cả đều gọi chung bằng một danh từ Prohet . Chợ Orusay vốn có rất đông người Hoa sinh sống, họ buôn bán đủ thứ mặc hàng tiêu dùng, thời trang, ăn uống. Anh Lìn mua cho tôi tới mấy cây xiên que. Tôi ăn ngấu nghiến và cảm thấy rất là khoái khẩu. Có một ít tương ớt tương cà dính trên mép tôi, anh Lìn lấy ngón tay chùi đi. Anh Lìn rầy tôi
- Ăn đàng hoàng chứ A Lỏn…dính đầy miệng hết rồi nè
Tôi lấy nguyên bàn tay của mình quẹt ngang rồi chùi luôn vào đùi quần anh Lìn, miệng cười khúc khích
- Ơi….dơ
Anh Lìn nhấc tôi lên bình xăng cho tôi ngồi, nghiêng đầu sát bên mang tai tôi hỏi với chất giọng rất chiều chuộng
- A Lỏn đói bụng hông? Ăn sủi cảo nghen
- Hôi, em không ăn đâu, em no lắm
Anh Lìn cho xe dừng trước vào một quán ăn trong chợ Orusay. Có một cô gái nhoẻn miệng cười mừng rỡ khi gặp anh ấy bèn chạy ra. Anh và cô gái xinh đẹp đó nói chuyện “ xí xô xí xào” bằng tiếng Hoa . Có vẻ như anh ấy giới thiệu về tôi khi được cô gái ấy hỏi. Cô gái nhéo gò má tôi rồi hỏi một câu rất nhanh nhẹn mà tôi nghe được đúng từ “nị hảo ma” mà câu sao chẳng hiểu gì cả nên đành lắc đầu nói “ ọt chếs”. Đó có nghĩa là “ ko hiểu” trong tiếng Campuchia
Anh Lìn ngoác miệng cười rồi nói “ Nì di-y phia xa Khmer chìa mui via tợi”
Bạn anh Lìn ồ lên một tiếng rồi chuyển sang nói tiếng Campuchia với tôi theo nhắc nhở của anh Lìn. Bởi lẽ, tôi rất hiểu câu anh Lìn nói với bạn anh ấy có nghĩa là “ hãy nói tiếng Campuchia với nó”
Chị bèn hỏi
- Em tên gì?
- Lỏn
- A Lỏn ở Việt Nam từ nhỏ rồi à? Không biết tiếng Hoa à?
- Dạ
Anh Lìn nói
- Ba nó bắt nó về từ nhỏ rồi
- Em ko ở Quận 5 ở “ Prey Kor” à?
- Dạ…ko
Thật ra “Prey Kor” đó là cách người Hoa tại Phnôm Pênh gọi theo người Khmer bản địa, thày vì phải gọi là Sài Gòn hoặc Thành Phố Hồ Chí Minh. Có lẽ vì đã quen, hoặc giả không biết đến từ Sài Gòn
- Chị có đi Prey Kor nhiều lần rồi, em không ở đó ko biết tiếng Hoa là phải
Tôi chẳng biết nói gì ngoài chuyện khư khư cầm lấy cây xiên que mà nhai ngấu nghiến, mặc cho anh Lìn và chị đó nói chuyện với nhau. Đến khi cảm thấy chán ngán, tôi nắm ống tay áo anh Lìn giựt lăn xăn
- Đi chơi anh
Anh Lìn trò chuyện thêm vài câu với chị đó . Tôi lại giựt ống tay áo của anh Lìn
- Đi chơi anh….đi
Tôi hối thúc anh Lìn mới chịu đi, chắc là cũng nhờ chị ấy nói vào 1 tiếng nên anh Lìn mới chịu ngưng cuộc đàm thoại. Chị ấy sau này tôi được biết tên của chị là Hạnh Mai. Là cô bạn gái thưởu bước đầu mới vừa quen của anh Lìn. Thì ra anh Lìn muốn rũ tôi ăn sủi cảo cũng là đã có định hình trong đầu là sẽ ghé quán của chị Hạnh Mai để ăn. Khi đấy chị Hạnh Mai chỉ là một nhân viên phụ bán của một quán người Tiều mà thôi
Anh Lìn đi nhậu với vài người bạn người Tiều, và chở tôi đi theo luôn , cũng nhậu ở quán Hoa kiều , anh Lìn nói tiếng Hoa nhiều quá nên tôi ko biết ảnh nói những gì với các anh bạn của ảnh. Mấy anh đó nhìn là biết người hoa, ko lẫn vào trai Campuchia được. Làng da trắng trẻo, sóng mũi cao nhòng. Tôi cảm thấy lạc lỏng khi chẳng ai nói chuyện nhiều đến mình. Thỉnh thoảng có anh hỏi vài câu đại loại rồi tôi trả lời nhút nhát ngắn ngủn thế là xong
Anh Lìn xoa đầu tôi
- ăn đi cưng
Anh Lìn gắp đầy ắp hoành thánh, và dẽ thêm vịt tiềm kiểu Bắc Kinh thêm vào chén cho tôi
- ăn đi em, ăn no đi…không Nội về lại nói ở nhà anh bỏ đói A Lỏn thì khổ
"Nhăm tơi on" là từ dành cho con nít, "nhăm" giống y như là “măm măm” mà người được nói trong mắt coi như tôi là đứa con nít dễ thương. Tôi cảm thấy rất vui vì được anh Lìn chăm sóc rất tử tế ngay cả khi tôi và ảnh đang ngồi xung quanh những người bạn là người lớn và đang rôm rả nhậu nhẹt. Mọi người uống hết 2 thùng nia Angkok
Nhà hàng người Hoa treo đèn lồng màu đỏ đẹp lung linh, Thấy tôi cứ ngắm quài nên anh Lìn lại xoa đầu tôi và hỏi
- em thích đèn lồng hông anh lấy cho
Tôi gật đầu . Ngay sau đó anh Lìn kêu quản lý lại xin cho tôi cái đèn lồng liền, anh Lìn cưng tôi ghê luôn vậy đó
Anh Lìn say sưa bên bàn nhậu, vẻ mặt đỏ ké, đôi mắt lim đi một ít mà miệng cứ “ xí xào” không ngớt. Tôi cảm thấy buồn ngủ , ngồi kế bên cứ níu cánh tay anh Lìn hối về . Thấy vậy anh Lìn cũng xin “ cáo từ” về trước
Xe chạy 1 lúc, bình ổn tay ga, anh Lìn ôm tôi bằng một cánh tay, gác mặt vào sát đầu tôi
- Anh Xỉn rồi nhe…A Lỏn sợ anh té hông?
- Té em méc Nội
- Haha…nói chơi thôi…dễ gì anh xỉn
Anh Lìn thở khì khì vào mái tóc tôi
- Chở em đi Sorya đi
Sorya là một cái siêu thị rất lớn. Mỗi lần sang Nam Vang tôi rất thích đi Sorya, vì tôi thích đứng lên cái thang cuốn cho nó đưa tôi lên lầu, rồi xong tôi lại đi xuống, và lại thích đi lên mấy lần chừng nào chán thì thôi. Nếu không có anh Lìn thì tôi cũng kêu Nội tôi chở tôi đi Sorya . Hôm nay có vẻ trể rồi, anh Lìn nói
- Khuya rồi, siêu thị đóng cửa rồi A Lỏn, mai hen
Tôi rướn mặt lên
- Nhớ nhe…mai anh Lìn chở em đi Sorya ó
- Ừ, anh hứa
Tôi ngoác miệng cười
|
