Bạn
đọc yêu thích truyện trinh thám thế giới có lẽ không ai là không biết
đến tên tuổi của nhà văn Conan Doyle (1859 – 1930), "cha đẻ” của nhân
vật thám tử lừng lẫy Sherlock Holmes. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết
rằng xung quanh việc ra đời những tác phẩm liên quan đến nhà thám tử
tài ba này, bản thân tác giả của nó đã từng có những hành động hết sức
ly kỳ, hấp dẫn không kém những gì mà thám tử Sherlock Holmes từng phô
diễn.
Nguồn gốc tên gọi Sherlock Holmes:
Trước đây người
ta đã dựa theo một nguồn tư liệu để khẳng định rằng: Sherlock là tên của
một người chơi Cricket danh tiếng (vào những năm 70 của thế kỷ XIX).
Người này có quen biết với Conan Doyle. Tuy nhiên, sherlock mới chỉ là
tên riêng, còn họ của nhân vật? Nhà báo Anh tên là Bill West đã vận dung
tới nhiều nguồn tư liệu để khẳng địng rằng: Có một người tên là Edwin
Holmes, từng phát minh ra hệ thống báo động chống kẻ trộm khiến Doyle
rất khâm phục. Và để bày tỏ sự hâm mộ của mình, nhà văn đã không ngần
ngại dùng họ của nhà phát minh đó làm tên họ cho nhân vật của mình.
Vậy là, tên của một cầu thủ Cricket và họ của một nhà phát minh sáng chế đã kết hợp thành tên sherlock holmes.
Conan Doyle đã từng "thủ tiêu” nhân vật yêu quý của mình.
Nhờ
những câu chuyện phá án vô cùng ly kỳ, hấp dẫn của nhân vật thám tử tài
trí sherlock holmes mà Conan Doyle đã có được một nguồn thu nhập dồi
dào giúp ông nuôi sống được cả gia đình, và hơn thế còn trở nên một nhà
văn giàu có. Tuy nhiên, bởi mất quá nhiều thời gian và công sức với loại
truyện trinh thám này, mệt mỏi căng thẳng vì phải theo đuổi những pha
truy bắt đầy kịch tính của nhân vật, đã có lúc Conan Doyle nghĩ đến "thủ
tiêu” nhân vật, để cho sherlock holmes chết là kết thúc câu chuyện phải
ngày đêm nắn bóp theo đơn đặt hàng của báo chí.
Ý đồ của ông đã
bị mẹ ông kịch liệt phản đối: "Con không được giết anh ta! Con không có
quyền!”. Khi một tờ tạp chí nọ đặt Conan Doyle viết tiếp một loạt truyện
nữa về sherlock holmes, nhà văn đã tìm cách đặt giá cao, cốt để họ rút
lại lời đề nghị. Không ngờ họ chấp nhận ngay lời đề nghị này không một
lời bàn cãi. Thế là Conan Doyle không làm sao thực hiện được mong muốn
của mình.
Nhưng rồi một ngày nọ, bởi quá mệt mỏi, Conan Doyle đã
kiên quyết chấm dứt cuộc đời của sherlock holmes. Trong một truyện ngắn,
ông để cho anh ta bất cẩn tiến đến mép của một tảng đá và rơi xuống
thác nước Reichenbach. Ngay lập tức, công chúng Anh quốc đã gửi thư bày
tỏ sự phẫn nộ đối với tác giả. Áp lực của dư luận đối với nhà văn là hết
sức nặng nề! Đến năm 1902, gần mười năm sau kể từ ngày sherlock holmes
bị "chết mất xác”, đột nhiên Conan Doyle cho xuất hiện trở lại nhân vật
thám tử sherlock holmes. Chỉ có điều câu chuyện tác giả để xảy ra vào
thời gian trước khi sherlock holmes chết. Công chúng lấy làm tiếc và tới
tấp gửi thư đề nghị tác giả hãy làm cách nào cho sherlock holmes sống
lại. Chủ một tờ báo cũng đề nghị trả nhà văn năm nghìn đô la trường hợp
ông nghĩ ra cách để sherlock holmes sống lại. Thể theo nguyện vọng của
đông đảo bạn đọc, Conan Doyle đã đặt bút viết tiếp truyện "Ngày trở về
của sherlock holmes” và một loạt truyện nữa. Ông đã mở đầu câu chuyện:
"Mọi chuyện đã xảy ra đúng như chúng ta nghĩ. Sherlock holmes đâu có
chết khi rơi xuống vực. Thật ra, anh ta không rơi xuống vực mà đã tìm
cách bò dọc theo tảng đá để thoát khỏi tay kẻ thù”.
"Thám tử” Conan Doyle tham gia phá án.
Chúng
ta đều biết, giữa cuộc đời và trang sách nhiều khi là cả một khoảng
cách. Bởi vậy, việc nhân vật của Conan Doyle thành công trong việc phá
án là một chuyện, việc Conan Doyle trực tiếp tham gia phá án và đã thành
công (trong thực tế) lại là một chuyện khác. Nó đặc biệt có ý nghĩa.