Những con sóng bạc đầu vẫn căng tràn sức sống ầm ào đập vào bờ. Hùng
mạnh là thế, oai phong là thế nhưng khi va vào ghềnh đá vỡ tung tóe muôn
phương, nằm lại lòng biển mặn. Qua bao năm, bao chục năm, bao trăm năm,
bao nghìn năm, sóng biển vẫn bạc đầu, vẫn hùng mạnh rồi lại yếu mềm,
vẫn ầm ào vẫy vùng trong lòng mẹ bao la.
Tôi sinh ra là đứa con
của biển. Lọt lòng mẹ đã được gội sạch nhau thai bằng bọt biển. Có phải
vậy không mà bây giờ tôi khỏe khoắn, vừa khỏe khoắn, vừa yếu mềm như
con sóng nghìn năm ?
Xóm chài ven biển đếm được vài chục nóc
nhà là liêu xiêu. Phên tre vách nứa dựng lên như thách thức với đất
trời… dân miệt khác đến bảo dân ở đây "chịu chơi”, dám ngữa mặt ngữa
lưng thách mưa thách nắng ! Dân miệt biển than rằng "Có giỏI chi cho
cam, chẳng qua là nghèo nên liều ! Mà ăn thì nhiều chứ nằm bao nhiêu.
Thậm chí những người lang bạc kì hồ, nay đây mai đó chỉ cần tán cây hay
mái hiên của thiên hạ, tạt vào đó cũng qua 1 đêm yên bình. "Nhà” của họ
là vòm trời rộng lớn, gió giăng tứ bề, giường chiếu của họ là vệ đường
còn hắc mùi bụI đất, là vạt cỏ ngai ngái sương đêm. Một đêm bình yêu hay
bão tố rồi cũng sẽ qua đi. Trời lại sáng và họ sẽ tất bật với guồng
quay mới của cuộc sống.
Nhưng nói thì nói vậy chứ lòng người
miệt biển buồn nát ruột. Ông bà xưa dạy: "an cư thì mới lạc nghiệp”. Ở
đây bao giờ sẽ mọc lên những ngôi nhà chắc chắn bằng gạch, bằng xi-măng,
vôi vữa ? Bao năm rồi làng chỉ xam xám một màu mái lá rệu rạc. Bao giờ
làng sẽ thắp lên ánh điện sáng choang như trên phố ? Lâu lắm rồi làng
vẫn leo lét vài chục ngọn đèn dầu, hay sang hơn 1 chút là đèn măng-xông.
Đêm thăm thẳm đen, thấp thoáng vài ánh đèn câu mờ mờ như ánh
lửa trên biển. Đêm rằm, ánh trăng choàng một lớp áo choàng cho biển, hắt
lên màu sáng bạc, lấp lánh như tấm lưng con cá gắn vảy trắng lập lờ
giữa biển vô cùng. Điện sáng là thế đấy, điện của tạo hóa, điện của bầu
trời chứ không phải là điện của con người tạo ra bằng nước bằng gió…
Ở xóm chài, tôi chơi thân với Hải nhất. Nhà tôi với nhà Hải chung vách,
hai gia đình rất thân nhau. Những đêm câu mực về mà được dịp sáng
trăng, ba tôi và ba Hải khề khà trên khoang thuyền, uống vài ly rượu
trắng, nhâm nhi vài con khô mực nướng vộivà những mẫu chuyện về cuộc đời
miên man không dứt. Tôi nhỏ hơn Hải 2 tuổi, cả hai đều là con trai 1,
chơi chung từ dạo còn bò lung tung trong nhà, nên lớn lên cũng mến tay
mến chân. Chỉ có mỗi cái tộI là luôn miệng gọi nhau tao mày ngọt xớt,
hồi đó chẳng biết ngượng miệng là gì.
Buổi sáng tinh mơ con
nghe hơi sương pha lẫn vị mặn của muốI lành lạnh, phản phất trong không
khí, mơn man qua làn da cũng mằn mặn nước biển. Nổi gai. Ấy thế mà tôi
thích, Hải cũng thích. Mà nghĩ cũng thật lạ, cái gì tôi thích, Hải cũng
bảo thích. Cái gì tôi ghét, Hải cũng nhăn mặt "không ưa được”. Ông bà
mình bảo lòng tham con người là vô đáy. Tôi là trẻ con mà cũng tham tận
chân… trời. Bằng cớ là cái gì cũng thích điều gì cũng thích. Chẳng biết
vì tính tôi nó vậy hay là tại đầu óc trẻ con chưa đủ lớn để còn biết lựa
ra những cái nào không ưa được, liệt vào phế phẩm vứt khỏi túi tham.
Một ngày của trẻ con trôi qua có biết bao điều thú vị. Cái thú đầu tiên
là tỉnh dậy lúc mờ sáng, đập tay đùng đùng vào vách nứa, réo ầm lên:
"Hải ơi, dậy đi bắt ghẹ !!!” Và cố im lặng trong vài giây để nghe tiếng
vặn mình răn rắc của thằng bạn trên chiếc giường ọp ẹp, đặt sóng đôi với
giường mình, chỉ ngăn cách tấm phên vách nứa mỏng tanh, thậm chí mỗi
tiếng mỗi tiếng ngáy của thằng bạn đêm nào cũng chui qua khẽ phên quấy
rốI giấc ngủ của tôi hết. Cái thú thứ 2 bắt buột phải kể đến là lúc 2
đứa tung tăng làm thủ lĩnh cả đám con nít đi bắt ghẹ. Những con ghẹ khôn
cãi trời, chui rúc vào những kẹt đá lởm chởm răng cưa như san hô, thò
tay vào bắt, à không phải nói là tóm lấy mai và kéo ra mới đúng, không
khéo là trầy da tróc thịt như chơi. Hải là "dũng sĩ diệt ghẹ” mà cũng
phải vài lần khóc mếu vì bị càng ghẹ lỉa chỉa gai đâm rách tay, rỉ máu.
Còn tôi chẳng bao giờ ngu dạI mà thò tay vào cho ghẹ chích. Kéo Hải ra
đây, tôi leo tọt lên mỏm đá, ngồI chồm hổm như con cóc trên đó "chỉ tay 5
ngón” coi Hải bắt ghẹ. "Phải bắt thế này nè, ở đằng kia kìa, đó đó…
Trời ơi con ghẹ bự ơi là bự mà bắt cũng hụt, bộ cận hả ???” Mấy lần xém
bị đánh cho vỡ… cặp mắt kính dày 3 đi-ốp rồi, nhưng chắc tại Hải còn
chút lương tâm, biết tôi là công tử bột của làng chài nên cũng xí xóa bỏ
qua… Thích nhất vẫn là những bận tắm biển, mà hầu như ngày nài
cũng tắm. Vẫy vùng cùng biển bao la mặn nồng chẳng có gì sướng bằng.
Ngâm mình dưới nước, dưới gió, dưới nắng, tất cả những thứ đó đã phủ lên
thân thể tôi một lớp vỏ bọc đen huyền, bóng mịn và rắn chắc – cái mà
sinh học gọi là lớp da ! Hải cũng đen, cũng rắn chắc và khỏe khoắn, ngày
càng nỗi rõ những cơ bắp chắc lọi, cuồn cuộn như những đợt sóng biển.
Hải bảo đấy là đặc ân của biển. Mà đã là đặc ân của ai ban cho thì mình
phải biết qúi trọng giữ gìn. Những lúc bên Hải như thế này làm tôi có
cảm giác được yên bình, yên bình đến nỗi hình như không chỉ tôi mà cả
Hải đều không muốn đánh rơi hay phá vỡ…
Năm tháng lao đi vùn
vụt. Càng lớn càng nhận ra sao thờI gian qua nhanh đến không ngờ… Ngẫm
lại thấy tiếc cho những ngày thơ dạI, nhưng vẫn cứ mong thờI gian mau
qua để mình vụt lớn, để làm những gì mình thích. Xóm chài bây giờ cũng
đã thay đổi đến chóng mặt. Những tay thương gia trên Thành Phố "đánh
hơi” thấy vùng biển này giàu tôm cá. Họ kéo đến xóm chài, ký hợp đồng
mua một khoảng đất thành lập cảng cá, làm nơi giao nhận Hải sản. Những
chiếc thuyền câu đến tuổi giờ được lật úp lên bãi cát sau nhà, hưởng
những ngày tháng an nhàng dưới hàng phi lao rậm gió. Nhưng tuổi già của
những ngư dân ở đây thì không được thảnh thơi như thế. Thương gia trang
bị thêm nhiều đoàn tàu rất to, họ sơn phết mặt mũi những chú kình ngư
khổng lồ, tất cả ngư dân chuyển lên làm việc trên khoang tàu rộng lớn
đó. Những chuyến ra khơi dài ngày, một tuần, hai tuần, ba tuần… mỗi lần
tàu cập cảng, cá biển, mực nang, tôm cua… lúc nhúc đầy khoang. Tôi hiểu
rằng xóm chài đang "phất”, điều đó cũng đồng nghĩa với việc mồ hôi ngư
dân rỏ xuống biển nhiều hơn, mặn hơn… và đôi khi còn có cả vị tanh nồng
của máu và nước mắt…
Những năm cấp 3, Hải đã thuần thục công
việc kéo lưới ba truyền dạy. Mùa hè Hải hăm hở theo ba làm những cuộc
hành trình dài, lênh đênh trên biển. Đánh vật với sóng, với gió, với sức
mạnh của những mẻ cá ăm ắp, Hải đen sạm hơn. Nhưng mỗi bận về, nụ cười
trên môi Hải tươi hơn, mãn nguyện và kiêu hãnh. Tôi bắt đầu tập gọi Hải
bằng anh. Một phần vì bị bố mắng là vô kỉ luật, một phần tôi cũng ý thức
được Hải đang "khổng lồ” đốI với mình. Gia đình tôi quyết không để tôi
phải theo nghiệp ngư dân khổ nhọc, nên đã hướng tôi sang 1 con đường
khác đầy… sách vở, tài liệu và có cả cặp kính dày độ nặng trì sóng mũi.
Hải bảo thích nhìn tôi lúc không đeo kính, coi hiền và thư sinh hơn
nhiều, khác với lúc đeo kính, lém lỉnh và láu cá ve kêu …
Tranh
thủ những đêm Hải về, hai đứa kéo nhau ra bãi cát, nằm bắt chéo tay lên
đầuchong mắt lên các vì sao nhấp nháy. Tôi ganh tị với Hải : "Phải chi
em được như anh …” "Để chi ?” "Đi biển !” "Đi biển ? Huy thích lắm hả ?”
"Đương nhiên, yêu biển rất nhiều nữa là đằng khác !!!”. Hải cười : "Đi
biển không đơn giản như Huy nghĩ đâu. Không phải bất cứ thằng con trai
nào thích thì cũng có thể đi được. Biển sẽ thẳng thắn từ chốI những ai
không hợp với biển đấy !” "Nhưng nếu em được như anh, biển sẽ chấp nhận
em !” "Vì sao ?” "Vì em cũng khỏe mạnh, cũng can đảm, cũng yêu biển như
anh mà…” Hải nhìn tôi ngạc nhiên, rồi lại cười, nụ cười ngồ ngộ, mang
trong mắt cả màn trời lấp lánh màu sao sáng… Hải đậu Đại Học hàng
Hải. Hai năm sau tôi lại vào nhân văn, khoa báo chí. Hải trêu: "Bảo là
yêu biển mà lại bon chen vào nghiệp báo. Đi nhiều, đi mãi, rồi mai mốt
sẽ quên mất cả biển, cả anh luôn…” Tôi phân trần: "Làm gì có ! Chẳng nơi
nào đẹp bằng quê mình, em sẽ là 1 phóng viên biển, mang vẻ đẹp của biển
đến với nhiều người hơn…” Hải lặng lẽ chẳng nói gì, bỏ tôi ngồI lại 1
mình trên bãi vắng, bơi ra ghềnh đá to ngoài xa. Bóng Hải xa dần, mờ
nhạt dần… nhỏ nhoi nhưng không yếu mềm. Cứng rắn và dẻo dai đến lạ lùng.
Tôi đứng bắt tay làm loa, gió biển ấp vào thổI tung làn cát mặn, mát
lạnh cả da thịt…
- Hải ơi ! Về đi…
Hải bơi về. Cát li ti trên mái tóc lòa xòa nước biển. Hải cười. Nụ cười thật ấm.
- Quà của biển đây !
Đêm không trăng. Những đêm cuối cùng của mùa hạ còn sót lại hình như ít
đêm nà có trăng. Tôi ngồI nhìn mồ hôi rịn trên tráng Hải. Lửa bập bùng
cháy. NồI ghẹ luộc phả hơi thơm đậm đà. Ghẹ chấm muốI tiêu chanh, ăn 1
lần nhớ biể, ăn 2 lần yêu biển, ăn 3 lần muốn sống cùng biển trọn đời.
Tôi đã ăn không biết bao nhiêu lần, vậy mà Hải vẫn đãi tôi món ấy trước
lúc tôi vào thành phố nhập học. "Bộ sợ em đi xa "mất chất” hả ?” Hải lém
lỉnh: "Đâu có, tại anh biết lên trển rồi đâu có ai luộc ghẹ cho Huy ăn
nữa đâu …”
Vào giảng đường, tôi lẫng thẫng như những con sóng
xô bờ rồi lại dội ra biển rộng. Bạn thành phố cười bảo : Huy nó là "cháu
đít tô” của Lạc Long Quân đó ! Tôi chỉ biết cười… "Biển mặn, nhưng
những gì của biển cũng đều ngọt ngào cả !” Hải từng bảo vậy đấy ! Vì thế
chắc tôi cũng ngọt ngào, vì tôi thuộc về biển mà !!!
Những đêm
nằm giường tầng kí túc xá mới biết thế nào là nhớ. Nỗi nhớ cứ chênh
chảo, ghì chặt lấy tâm hồn. Bất chợt giọt nước nóng hổi, mằn mặn rơi
xuống môi, mới hay là mình đang nhớ biển da diết, nhớ những thứ thuộc về
biển trong đó có Hải… đến cháy lòng ! Hải dặn, khi nào muốn nghe tiếng
biển hát hãy cứ úp hai bàn tay vào tai. Tôi làm thử… ầm ầm, ù ù… Đúng là
tiếng của biển, tiếng sóng xô bờ… tôi cứ úp mãi như thế… ầm ầm, ù ù…
* * * * *
"Huy có mơ ước gì không ?”
"Có chứ ! Sống trên đời ai lại chẳng có ước mơ . Nhất là khi người ta còn trẻ !”
"Nói cho anh biết đi, ước mơ của Huy là gì ?”
"Em hả ! Ước gì mình được là cánh hải âu. Có thể bay lượn giữa trời
lộng gió, đem những điềm lành đến cho ghe thuyền đánh cá !!!”
"Còn anh lạ muốn mình được như ngọn hải đăng kia. Ngàn đời thắp sáng, rọi đường cho ngư dân mình cập bến an toàn ….”
* * * * *
Đêm nay sao giăng đầy trời. Triệu triệu vì tinh tú đua nhau nở trắng cả
khoảng không bàng bạc. Đâu là ngôi sao của Hải ? Đâu là ngôi sao của
tôi ?
Biển lặng. Sau những cơn thịnh nộ cuồng phong, biển đã
kiệt sức nên xuôi xị, nhũng nhão như thế. Bình yên ! Giá như biển cứ
bình yên như thế này mãi thì hay. Bảng lảng những gợn mây trắng giữa
trời, không trăng nên mọi thứ đều không rõ hình dạng… Hình như trong tôi
có một nỗi mất mác, nó hiện rõ trước mắt tôi… lớn hơn cả biển…
Mùa hè. Tôi về quê chỉ để hay 1 cái tin mà mình chẳng hề trông đợi. Cả
nhà Hải đã cùng nhiều người khác theo đoàn tàu vượt biên… Chuyến tàu ra
đi không để lại tăm tích… mang theo Hải và nhiều hình ảnh quen thuộc từ
thưở nhỏ của tôi. Đường chân trời – nơi tiếp giáp giữa biển với trời
bỗng trở nên xa xăm, vắng lặng đến hiu quạnh… Biển đôi lúc bỗng trở nên
hiền hoà, hay vốn dĩ hiền hòa ? Hình như bậy giờ tôi mới phát hiện ra
rằng mình chỉ có 1 trái tim và chính biển đã làm tan vỡ nó. Biển bao la
mà chưa bao dung… biển đã cho đi rất nhiều mà lấy lại cũng không ít… Nỡ
lòng nào biển lại cướp mất Hải từ trái tim tôi… Biển vẫn hát bài hát
muôn đời … xạc xào, lúc xa lúc gần, lúc trầm, lúc bỗng. Tôi đang nhớ Hải
? Đang quặng thắt vì Hải ? Đang khóc hay đang tự giận mình đây ? Tại
sao tôi không đủ sức giữ Hải lại cho riêng mình ??? Biển nhẹ nhàng liếm 1
đợt sóng vào tai như an ủi tôi… Hãy yên lòng… hãy tin ở biển… Hoá ra
lúc này tôi mới biết mình đã yêu 1 người con trai – là Hải…
Hải
ơi ! Có lẽ anh cũng mãn nguyện rồi phải không ? Chúng ta thuộc về biển
và mãi mãi thuộc về biển. Em sẽ chờ anh… và anh cũng phải hứa với em là
sẽ quay về với xóm chài này, với em nhé…
Ngọn hải đăng ngoài xa
quét một vệt dài trước biển. Có phải Hải đấy không ? Mà sao mắt biển
lại sáng ấm và trải rộng yên bình đến thế…
